ساختار چربی بدن

وقتی به چربی فکر می‌کنیم، اغلب به یاد جنبه منفی آن مانند افزایش وزن یا سبک زندگی ناسالم می افتیم. با این حال، چربی جز ضروری‌ترین بافت بدن انسان است و عملکردهای حیاتی متعددی را انجام می‌دهد. شکل اصلی ساختار چربی بدن ما بافت چربی است، یک بافت همبند که نقش مهمی در ذخیره انرژی، عایق بندی، تنظیم هورمون‌ها و سلامت کلی ایفا می‌کند. در این مقاله به بررسی ساختار چربی بدن و اهمیت آن در حفظ بدنی متعادل و سالم می‌پردازیم.

بافت چربی چیست؟

بافت چربی که معمولا به عنوان چربی بدن آن را می‌شناسیم، نوعی بافت همبند سست است که عمدتا از سلول‌های چربی تشکیل می‌شود. این سلول‌ها مسئولیت ذخیره انرژی به شکل مولکول‌های چربی (که به تری گلیسیرید نیز معروف هستند) را دارند و در سرتاسر بدن توزیع می‌شوند. مقدار و توزیع آن می‌تواند در بین افراد به دلیل عوامل ژنتیکی، هورمونی و شیوه زندگی متفاوت باشد.

انواع چربی ها:

دو نوع اصلی بافت چربی وجود دارد : چربی سفید (WAT) و چربی قهوه‌ای (BAT)، که هر کدام دارای ویژگی‌ها و عملکردهای متمایز است.

هنگامی که در مورد چربی بدن صحبت می کنید، احتمالا از قسمت‌های اضافی ناراحت هستید. مقادیر بیش از حد چربی برای سلامتی شما خطرناک است؛ اما همه چربی‌های بدن مضر نیستند و شما میزبان طیفی از بافت‌های چربی، از جمله انواع سفید و قهوه‌ای هستید.

چربی سفید (WAT) چه نوع چربی است؟

این چربی فراوان‌ترین نوع این بافت در بدن انسان است. متشکل از سلول‌های چربی بزرگ و تک حلقه‌ای است که انرژی را به شکل تری گلیسیرید ذخیره می‌کند. (WAT) در درجه اول در زیر پوست (چربی زیر جلدی) و اطراف اندام‌های داخلی (چربی احشایی) یافت می‌شود. چندین عملکرد در بدن شما دارد : از اندا‌‎م‌های شما محافظت می‌کند، دمای بدن را تنظیم می‌کند و هورمون هایی مانند کورتیزول، هورمون رشد و لپتین را متعادل می‌کند. همچنین به تولید هورمون‌ها و مولکول‌های مختلفی به نام آدیپوکین می‌پردازد. این آدیپوکین‌ها فرآیندهایی مانند اشتها، التهاب، حساسیت به انسولین و متابولیسم لیپید را تنظیم می‌کنند.

در حالی که تجمع بیش از حد (WAT) با چاقی، اختلال عملکرد متابولیک، بیماری قلبی، سرطان، دیابت نوع 2 و سایر بیماری‌ها مرتبط است؛ مقدار سالم چربی زیر جلدی برای حفظ دمای بدن و محافظت از اندام‌های حیاتی ضروری است. این چربی همان چیزی است که برآمدگی زیر پوست را تشکیل می‌دهد و حتی زمانی که لباس می‌پوشیم نیز مشخص است. تجمع این نوع چربی، از طریق ورزش و رژیم غذایی قابل کنترل است و تا زمانی که کالری بیشتری نسبت به کالری که مصرف می‌کنید، نمی‌سوزانید، باید این روند را ادامه دهید.

چربی قهوه‌ای (BAT) و وظیفه اصلی آن

چربی قهوه‌ای در نوزاد انسان و برخی حیوانات شایع‌تر است؛ اما در بزرگسالان نیز به مقدار کم وجود دارد. برخلاف (WAT)، بافت چربی قهوه‌ای از سلول‌های چربی چندحلقه‌ای حاوی تعداد زیادی میتوکندری تشکیل شده است. رنگ تیره‌تر چربی قهوه‌ای ناشی از میتوکندری است که در تعداد بسیار بیشتری نسبت به چربی سفید وجود دارد. (میتوکندری‌ها مسئول تولید گرما از طریق فرآیندی به نام ترموژنز هستند). وظیفه اصلی چربی قهوه‌ای سوزاندن مولکول‌های چربی یا گلوکز برای گرم نگه داشتن بدن است.

بافت چربی قهوه‌ای یا (BAT) برخلاف نوع سفید آن، یک نوع چربی بسیار فعال است که هدف آن تولید انرژی است. بدن شما مقدار زیادی کالری می‌سوزاند و به ترکیب بدنی لاغرتر کمک می‌کند، کنترل قند خون را بهبود می‌بخشد و وزن کلی بدن را کاهش می‌دهد؛ به عبارت دیگر، هرچه BAT بیشتری داشته باشید، لاغرتر خواهید بود. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد که فعال شدن چربی قهوه‌ای در بزرگسالان می‌تواند در افزایش متابولیسم و مبارزه با چاقی موثر باشد.

عملکرد بافت چربی در بدن

محققان قبلا فکر می‌کردند که بافت چربی بدن بی اثر است و فقط برای ذخیره انرژی کار می‌کند. تحقیقات جدیدتر نشان می‌دهد که چربی، نقش فعالی در تنظیم بسیاری از سیستم‌های بدن از جمله سیستم ایمنی، سیستم قلبی عروقی و سیستم تولید مثل ایفا می‌کند. برخی از مزایا و عملکرد این بافت در بدن شامل :

ذخیره انرژی

بافت چربی به عنوان منبع انرژی بدن عمل می‌کند. کالری اضافی، به تری گلیسیرید تبدیل و در سلول‌های چربی ذخیره می‌شود. هنگامی که بدن بین وعده‌های غذایی یا در حین فعالیت بدنی به انرژی نیاز دارد، این تری گلیسیریدها به اسیدهای چرب تجزیه و در خون آزاد می‌شوند تا به عنوان سوخت مورد استفاده قرار گیرند.

حفظ دمای بدن

بافت چربی سفید زیر جلدی به عنوان یک لایه عایق عمل می‌کند و به حفظ دمای بدن کمک می‌کند. با ایجاد یک لایه عایق، به ویژه در آب و هوای سردتر، از اتلاف بیش از حد گرما جلوگیری می‌کند.

محافظت از اندام‌های داخلی

بافت چربی به عنوان یک لایه محافظ از اندام‌های حیاتی محافظت می‌کند. اندام‌هایی مانند کلیه‌ها، قلب و چشم‌ها را احاطه کرده و از آنها حمایت می‌کند و از آن‌ها در برابر ضربه فیزیکی محافظت می‌کند.

تنظیم هورمون‌ها

بافت چربی یک اندام غدد درون ریز فعال است، به این معنی که هورمون‌های مهم را ترشح می‌کند که بر فرآیندهای فیزیکی مختلف تأثیر می‌گذارد. آدیپوکین‌های آزاد شده توسط بافت چربی اشتها و متابولیسم را تنظیم می‌کنند.

تاثیر چربی بدن در تناسب اندام

یکی از مهم‌ترین چیزهایی که باید در مورد روش‌های مختلف از دست دادن وزن نگاه کنید این است که بدن همه ما متفاوت است! همان‌طور که همه ما منحصر به فرد هستیم، رژیم غذایی مشابه برای همه کار نخواهد کرد؛ بنابراین یکی از راه‌های مهم برای از دست دادن وزن، یافتن روشی است که برای شما مناسب است که باید به آن پایبند باشید.

تناسب اندام موضوعی است که دغدغه هر روزه‌ی همه ما شده است. روی آوردن به رژیم‌‌های لاغری مختلف، قرص‌های لاغری، ورزش‌های سنگین و خلاصه انواع راه‌هایی که بتواند ما را سریع‌تر از شر چربی‌های مزاحم و سمج خلاص کند، راهکاری است که همه ما دست کم یک‌بار امتحان کرده‌ایم.

به راستی سریع‌ترین راه رسیدن به اندام دلخواه‌مان بدون اینکه آسیبی به سلامتی خود بزنیم چیست؟

در آغاز بهتر است چربی هایی که باعث به هم خوردن تناسب اندام‌مان می شوند را بشناسیم :

محققان معتقدند که سلول‌های چربی در اواخر دوره‌ جنینی و دوره محدودی پس از تولد به وجود می‌آیند و این تعداد پس از آن ثابت می‌ماند. افزایش “حجم سلول‌های چربی” در بزرگسالی منجر به چاق شدن افراد می‌گردد؛ در حالی که تعدادشان همچنان ثابت است. به همین دلیل اگر در هفته‌های اول پس از تولد، نوزاد بیش از حد تغذیه کند، تعداد سلول‌های بیشتری در بدنش تولید می‌شود و در بزرگسالی فرد را مستعد چاقی خواهد کرد.

چربی زیرپوستی (چربی موضعی):

نوعی از چربی است که در زیر پوست ساخته می‌شود و در ایجاد ظاهر افتاده و بافت شل پوست موثر است. این نوع چربی‌، خطرناک و فعال نیست و فقط تناسب اندام را به هم می‌زند.

چربی احشایی :

این نوع چربی‌ها پشت ماهیچه‌های شکمی قرار می‌گیرند و اطراف اندام‌ها و اعضای داخلی بدن را احاطه می‌کنند. چربی‌های احشایی ماهیچه‌های شکمی را به سمت بیرون فشار می‌دهد و به شکم حالتی سفت و گرد می‌دهند.

پزشکان و دانشمندان معتقدند که هر چه شکم بیشتر به این شکل سفت و برآمده نزدیک شود، سلامتی شخص بیشتر در معرض خطر قرار خواهد گرفت. چربی احشایی موجب ترشح موادی به نام ادیپوکین در بدن می‌شود که اغلب زیان‌‌بار هستند؛ لذا علاوه بر اینکه این نوع چربی بسیار در چاقی و عدم تناسب اندام نقش دارند، باعث بروز بیماری‌های مختلف و بعضا خطرناک (بیماری‌های قلبی عروقی، بالارفتن چربی خون، قند و فشارخون) در افراد نیز خواهند شد. از آنجایی که چربی‌های زیر ماهیچه‌ای بسیار فعال‌تر از چربی‌های زیر پوستی هستند، میزان مواد مضری هم که ترشح می‌کنند، بیشتر است. از سوی دیگر، هر چه سلول‌های این نوع چربی‌ها بزرگتر شوند، فعال‌تر خواهند شد.

چربی‌های احشایی: آیا آنچه در ظاهر ماهیچه به نظر می‌رسد، واقعاً چربی است؟

چربی‌هایی که اغلب در اطراف شکم آقایان، ران و باسن خانم‌ها جمع می‌شود، ترکیبی از چربی احشایی و چربی زیرپوستی است. معمولا قسمت‌های برآمده از شکم که بافت سفت‌تری دارند احشایی‌اند و در واقع آخرین چربی‌هایی هستند که با روش‌های سخت و ورزش‌های مداوم از بین می‌روند. ممکن است هنگام لمس نواحی سفت شکم یا موضعی از بدن، به نظر برسد که این بافت سفت ماهیچه است و چربی نیست؛ ولی در واقع اغلب چربی‌های احشایی هستند که به صورت سلولیت تجمع پیدا کرده و به این شکل در می‌آیند.

سوالات متداول ساختار چربی بدن