کاربرد پلاسما در پزشکی

خلاصه مطالب در زمینه کاربرد پلاسما در پزشکی:

» تکنولوژی پلاسما

» پلاسما در پزشکی

» پلاسما چیست؟

» پلاسمای طبیعی

» پلاسمای پزشکی چیست؟

تکنولوژی پلاسما

تکنولوژی پلاسما بخش جدیدی در حوزه پزشکی ایجاد نمود. این تکنولوژی مدرن یک ژنراتور پلاسمارا برای تولید پرتوهای پلاسمای گرم و سرد فراهم می‏ کند که کاربردهای پزشکی (مخصوصا در جراحی) دارد.

پلاسما در پزشکی

• تاکنون مزایای شناخته شده پلاسماشامل ضد عفونی کردن پوست، از بین بردن قارچ ‏های پوستی و تسریع بهبود زخم می ‏باشد. همچنین به عنوان یک درمان جدید برای سرطان به شمار می ‏رود. پلاسمای سرد تاثیرات مثبتی بر سلول‏ های سرطانی جامد مانند سرطان پوست بدخیم گذاشته است. در حال حاضر اعتقاد بر این است که پلاسما اثرات متفاوتی را به وجود می ‏آورد که عمدتا با تنظیم اکسیژن در داخل و خارج سلول همراه است.

• پلاسما فعالیت ضد باکتریایی خاصی را بدون اینکه به بافت سالم پیرامون آن آسیبی وارد شود به‌ صورت گزینشی در موضع فعال می‌کند.
استریلیزه‌ کردن لوازم و قطعات پزشکی، ترمیم زخم‌ها، از بین‌بردن سلول‌های سرطانی، از بین‌ بردن عفونت چشم و سازگار کردن ایمپلنت‌ها برای قرار‌گیری در بدن انسان، مهندسی بافت، پردازش بیماری‌های پوستی، پردازش تومورها بر‌اساس فرآیندهای آپوپتوتیک و دندانپزشکی از دیگر کاربردهای زیست‌ پزشکی آن است که نتایج امید‌ بخشی به‌ دست آورده‌اند و از این‌ روی، می‌توان‌ رشد سریع این حوزه جدید در پزشکی را انتظار داشت.

• در گذشته از انرژی پلاسما برای برش جراحی استفاده می‏ شد زیرا هم‏زمان با ایجاد برش انعقاد خون نیز انجام می‏ گیرد. هنوز از این خاصیت آن در اتاق عمل استفاده می ‏شود. پلاسماجت قبلا برای ضدعفونی و استریل کردن وسایل پزشکی مورد استفاده قرار می‏ گرفت. درمان زخم ‏های مزمن مانند زخم‏ های دیابتی پا با پلاسمای سرد امکان‏پذیر است.

پلاسما چیست؟

• پلاسما در آزمایشگاه با حرارت بسیار بالایی که به گاز وارد می ‏کنند تولید می ‏شود. این حرارت بسیار زیاد بین اتم‏ها و مولکول‏های گاز برخورد ایجاد می ‏کند و باعث آزاد شدن آن‏ها می‏ گردد. چنین واقعه‏ ای در فضا مابین ستارگان نیز اتفاق می ‏افتد. دما و تراکم آن می ‏تواند بسیار سرد و یا بسیار گرم باشد.

• هنگامی که به یک ماده به طور مداوم انرژی وارد می ‏شود، دمای آن افزایش می ‏یابد و از حالت جامد به مایع و بعد به حالت گاز می‏ رود. اگر ورودی انرژی ادامه یابد، پوسته اتمی شکسته می ‏شود و ذرات بارداری (الکترون‏های با بار منفی و یون‏هایی با بار مثبت) را ایجاد می ‏کند. این وضعیت حالت چهارم ماده (پلاسما) نامیده می‏ شود. این توضیحات به طور خلاصه در زیر آورده شده است:

جامد← مایع← گاز←پلاسما

پلاسمای طبیعی

• در طبیعت می ‏توان پلاسما را در رعد و برق، شفق قطبی، شعله آتش ،هسته‌های دنباله‌دارها و خورشید یافت.

پلاسمای پزشکی چیست؟

• پلاسمای پزشکی (مصنوعی) با تزریق انرژی به یک گاز خنثی تولید می‏ گردد. از نظر دما دو نوع پلاسمای گرم و سرد وجود دارد. پلاسمای گرم با اعمال حرارت به ناحیه مورد نظر باعث درمان آن می ‏شود. این دستگاه برای کاربردهای پزشکی ایمن، موثر و آسان است.
پلاسمای گرم، با توجه به اینکه به صورت کنترل شده توسط دستگاه ایجاد می شود تنها باعث ایجاد میکروبرن (micro burn) روی سطح پوست شده که به لایه های زیرین پوست نفوذ نمی کند و کاربردهای فراوانی در جوانسازی پوست و زیبایی دارد.