علت بیماری التهاب گوشه لب و درمان آن

بیماری التهاب گوشه لب (Angular Cheilitis که به نام هایAngular Stomatitis  و Perleche نیز شناخته می شود) باعث ایجاد تورم و لکه های قرمز در گوشه ها و قسمت خارجی لب ها می شود. این بیماری می تواند در یک طرف یا هر دو طرف دهان ایجاد شود و ممکن است چند روز طول بکشد یا به مشکلی مزمن تبدیل شود. همچنین این بیماری می تواند در تمام سنین حتی نوزادان نیز رخ دهد.

علائم بیماری التهاب گوشه لب

علائم این بیماری بیشتر در گوشه های دهان ظاهر می شود. همچنین این علائم می تواند همراه با درد باشد و می تواند از قرمزی ملایم تا ایجاد تاول هایی که خونریزی دارد متفاوت باشد.

علائم رایج بیماری التهاب گوشه لب

• خونریزی
• قرمزی
• تورم
• ترک خوردگی
• ایجاد تاول
• خارش
• درد

علائم دیگری که ممکن است مشاهده شود:

• ایجاد مزه بد در دهان
• احساس سوزش در دهان و لب ها
• احساس خشکی و ترک خوردگی لب ها
• ایجاد مشکل در هنگام غذا خوردن به دلیل سایر علائم

علت ایجاد التهاب گوشه لب

ابتلا به این بیماری می تواند دلایل مختلفی داشته باشد، شایع ترین دلیل ابتلا به این بیماری عفونت قارچی در نتیجه بزاق است، بزاق می تواند در گوشه های لب ها جمع شود و ایجاد ترک کند، همچنین فرد ممکن است لب های خود را با آب دهان خیس کند تا درد و خشکی لب های خود را تسکین دهد این بزاق اضافی می تواند در گوشه های لب باقی بماند که محیطی گرم برای رشد قارچ ها ایجاد می کند، مالش و لیسیدن ناحیه عفونی می تواند مشکل را بدتر کند و درد را تشدید کند همچنین ممکن است ویروس ها و باکتری ها نیز این بیماری را گسترش دهند. ناحیه مبتلا می تواند دچار ترک یا زخم های باز شود و در بعضی موارد خونریزی هم داشته باشد.

چه کسانی در معرض ابتلا به بیماری التهاب گوشه لب می باشند؟

افراد مبتلا به دیابت

دیابت می تواند سیستم ایمنی بدن را ضعیف کند و بدن را در برابر عفونت های قارچی ناشی از این بیماری آسیب پذیر کند. بیشتر افراد مبتلا به دیابت دارای مشکلات پوستی نیز می باشند، دیابت همچنین می تواند به لثه ها و دندان ها نیز آسیب برساند و منجر به از دست دادن دندان ها شود و همین امر ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

مبتلایان به آلرژی و حساسیت

افرادی که مبتلا به  بیماری درماتیت آلرژیک یا سابقه ابتلا به درماتیت آتوپیک هستند به این موارد حساسیت دارند:

• محصولات مراقبت از دندان مثل خمیر دندان و دهان شویه
• ترکیبات خاصی در محصولات آرایشی لب
• ترکیبات خاصی در محصولات آکنه
• مواد غذایی خاصی مانند ادویه ها و مواد نگهدارنده

کسانی که سیستم ایمنی ضعیف دارند

برای مثال HIV و ایدز و شیمی درمانی می تواند سیستم ایمنی بدن را تحت تاثیر قرار دهد.

ژنتیک

داشتن مشکلات ژنتیکی مانند سندروم داون

مسائل مربوط به تغذیه

مانند کم خونی یا رژیم غذایی نامناسب، هر دو می تواند بدن را در مقابل بعضی عفونت ها آسیب پذیر کند.

برفک

عفونت قارچی دهان

مشکلات لثه و دندان

استفاده از دندان مصنوعی به خصوص اگر از نظر اندازه نامناسب باشد یا در غذا خوردن مشکل ایجاد کند.

ابتلا به عفونت در نزدیکی دهان

مانند تاول های تبخالی

داشتن لب های بسیار خشک و ترک خورده

روی لب ها بسیار خشک ممکن است ترک های باز ایجاد شود که این نواحی برای حمله و ورود ویروس ها، باکتری ها و قارچ ها راه آسان و مناسبی است.

کمبود ویتامین و مواد معدنی

افرادی که دارای کمبود ویتامین B، زینک و آهن می باشند، به خصوص افراد مسن تر و کسانی که جراحی چاقی انجام داده اند را می تواند تحت تاثیر قرار دهند.

این افراد نیز در معرض ابتلا به بیماری التهاب گوشه لب هستند

• کسانی که لب بالایی آویزانی دارند که می تواند زاویه های عمیق تری در گوشه لب ها ایجاد کند.
• افرادی که به طور مکرر آنتی بیوتیک ها و کورتیکواستروئیدها را مصرف می کنند.
• اشخاصی که پوست حساسی دارند.
• افرادی که مبتلا به بیماری های التهابی دیگری مانند بیماری کرون می باشند.
• کسانی که از داروهای رتینوئید خوراکی استفاده می کنند.
• افراد سیگاری
• افرادی که به کم خونی یا سرطان مبتلا هستند.

التهاب گوشه لب یا تاول تبخالی؟

بعضی افراد این بیماری را با تاول تبخالی اشتباه می گیرند که در اینجا آنها را با هم مقایسه کرده ایم

• التهاب گوشه لب در گوشه های دهان ایجاد می شود ولی تاول تبخالی در هر جایی از لب یا روی خط لب ایجاد می شود.
• تاول تبخالی معمولا با نواحی دردناک همراه با خارش و به شکل گروهی از تاول های کوچک و دردناک شروع می شود. التهاب گوشه لب با لکه های خشک و آسیب دیده پوست از کناره های لب شروع می شود و در صورت عدم درمان به قسمت هایی دردناک و متورم که ممکن است خونریزی کند تبدیل می شود.
• برخلاف بیماری التهاب گوشه لب، تاول های تبخالی مسری است و می تواند در تماس نزدیک بین افراد منتقل شود. ویروس هرپس سیمپلکس می تواند منجر به تاول های تبخالی شود که با داروهای ضد ویروس درمان می شود، در صورتی که بیماری التهاب گوشه لب دارای علت ها و درمان های مختلفی است.

درمان بیماری التهاب گوشه لب

این بیماری بسته به علت و به شرط عفونی نبودن قابل درمان است. فرد مبتلا معمولا بین 1 تا 2 هفته درمان می شود.

تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی

این بیماری می تواند با کمبود آهن، ویتامین B₁₂ و فولات نیز ایجاد شود. مطالعه ای در سال 2021 نشان داد که 25% افراد مبتلا به این بیماری دچار کمبود آهن و ویتامین B می باشند. پزشک برای این بیماران مکمل های ویتامین و رژیم غذایی مناسب و مغذی را تجویز می کند. رژیم های غذایی نامناسب و مشکل در جذب ویتامین ها و مواد معدنی ضروری مانند زینک می تواند منجر به بروز این بیماری شود. همچنین پزشک از افراد مبتلا می خواهد تا از کشیدن سیگار خودداری کنند.

آنتی بیوتیک ها و ضد قارچ ها

در ناحیه عفونی، عفونت زمینه ای نیاز به درمان موضعی یا خوراکی دارد، برای پزشک تشخیص علت عفونت اهمیت دارد، در بسیاری از موارد پزشک با معاینه نوع عفونت را تشخیص می دهد. اما در مواردی نیاز است تا از ناحیه عفونی نمونه تهیه کند و در زیر میکروسکوپ نوع عفونت قارچی، باکتریایی یا ویروسی را تشخیص دهد. بسته به نتیجه، پزشک ممکن است یکی از درمان های زیر را تجویز کند:

بهداشت

درمان متداول برای همه انواع این بیماری، تمیز و خشک نگه داشتن محل مورد نظر می باشد. فرد مبتلا باید از لیس زدن این ناحیه خودداری کند و اجازه ندهد تا بزاق روی گوشه لب ها باقی بماند. استفاده از بالم لب، وازلین، نرم کننده ها یا محافظت کننده ها می تواند زمانی که پزشکان علت این بیماری را شناسایی نکرده اند یا از همان ابتدای شروع بیماری، از بروز آن جلوگیری کند.

درمان های خانگی این بیماری

• استفاده منظم از بالم لب برای جلوگیری از ترک خوردگی لب ها
• استفاده از وازلین یا روغن نارگیل در گوشه های دهان که می تواند مانعی در برابر تجمع بزاق باشد.

دیگر گزینه های درمانی

• ضد عفونی کننده های موضعی برای تمیز نگه داشتن زخم های باز
• پماد استروئیدهای موضعی
• تزریق ژل برای کاهش چین و چروک ها در گوشه های دهان
• مکیدن آب نبات های سخت برای خشکی دهان